Pandemia COVID-19 zaskoczyła cały świat i bardzo odbiła się na gospodarce. Jeszcze dwa lata temu, uwzględnienie w umowach przedsiębiorców okoliczności faktycznych związanych z jakąkolwiek pandemią byłoby traktowane jako nadgorliwość, postanowienie, które praktycznie nie znajdzie zastosowania. Stąd, w wielu przypadkach, gdy pandemia utrudniła lub uniemożliwiła realizację zawartych umów, strony stanęły przed często bardzo poważnym problemem – jak bez ponoszenia kar umownych czy innych negatywnych konsekwencji niewykonania lub nieprawidłowego wykonania umowy w związku z tą pandemią– utrzymać lub zakończyć współpracę; jak zminimalizować szkody.
Wielu przedsiębiorców poszło na przysłowiowe skróty. Uznali, że pandemia jest tożsama z siłą wyższą i że są zwolnieni z wykonania zawartych umów. Każda umowa jest jednak inna, a jej postanowienia lub okoliczności stanu faktycznego mogą uniemożliwiać uznanie pandemii za siłę wyższą lub uzależniać je od dodatkowego działania danej strony. Ponadprzeciętna absencja pracowników, utrudnienia w transporcie, ograniczenia prowadzenia działalności w danej branży, zaburzenia łańcucha dostaw czy konieczność realizacji szeregu wytycznych organów w zakresie przeciwdziałania pandemii nie zawsze będą siłą wyższą. Inaczej należy ocenić wpływ powyższych okoliczności pandemicznych na wykonanie umowy zawartej w przedmiocie organizacji szkolenia, imprezy weselnej czy kulturalnej a inaczej umowy o roboty budowlane, umowy dostawy czy umowy o dzieło – np. o wykonanie projektu strony internetowej.
W zakresie ważności i skuteczności zobowiązań wynikających z danej umowy, może mieć miejsce:
– nieważność umowy (Art. 58 k.c.),
– pierwotna niemożliwość świadczenia (Art. 387 k.c.),
– następcza niemożliwość świadczenia (Art. 475 k.c.),
– klauzula nadzwyczajnej zmiany stosunków (Art. 3571 k.c.),
– niewykonanie / nienależyte wykonanie zobowiązania z przyczyn, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności – siła wyższa (Art. 471 k.c.).
W zależności od prawnej kwalifikacji danego przypadku, inne będą konsekwencje prawne i możliwości działania. Często będzie trzeba rozważyć renegocjację zawartych umów a także odpowiednie sformułowanie treści umów, które dopiero mają zostać zawarte.
Udostępnij na FacebookuJesteśmy dynamicznie rozwijającą się kancelarią radców prawnych wyspecjalizowaną w zakresie pełnej i kompleksowej obsługi prawnej podmiotów gospodarczych polskich i zagranicznych.
Kliknij i dowiedz się więcej
