Przewiń do aktualności

Zarząd sukcesyjny – czekamy na nowe zasady zarządzania firmą po śmierci przedsiębiorcy

04.06.2018 - Agnieszka Radniecka

Firma rodzinna prowadzona w formie ewidencjonowanej działalności gospodarczej zyska dodatkowe i potrzebne narzędzie pozwalające na jej kontynuację po śmierci przedsiębiorcy.  

Sejm wciąż pracuje nad projektem ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej, która planowo miała zostać uchwalona dnia 01 czerwca 2018r. Rządowy projekt jest już po drugim czytaniu na posiedzeniu w Sejmie i spotyka się z pozytywnym odbiorem także opozycji. Ustawa proponuje rozwiązania wychodzące naprzeciw problemom spadkobrania firm osobiście prowadzonych, ma złagodzić ich przechodzenie w ręce spadkobierców i ich następców, ma pomóc w kontynuacji biznesu.

Rozwiązania, które wprowadzać ma wyżej wymieniona ustawa mają ułatwić dalsze funkcjonowanie przedsiębiorstwa zmarłego przedsiębiorcy wpisanego do CEIDG, w newralgicznym okresie dla firmy między otwarciem spadku a jego działem. Firma ma działać na analogicznych zasadach jak za życia przedsiębiorcy. Nowa regulacja chroni nie tylko właścicieli firm i ich spadkobierców, ale również otoczenie firm.

Przedsiębiorca będzie mógł wskazać osobę, która z chwilą jego śmierci pokieruje firmą. Jeśli przedsiębiorca tego nie uczyni za życia, po śmierci zarządcę mogą powołać jego najbliżsi.

Zarządca sukcesyjny zapewniać będzie kontynuację działalności firmy do czasu zakończenia formalności spadkowych łącznie z podzieleniem spadku, a w tym przejściowym okresie utrzymane będą w mocy wszelkie zawarte umowy, w szczególności umowy o pracę, ale też koncesje czy zezwolenia dla firmy, będzie też prowadził rozliczenia podatkowe. Zarządca sukcesyjny przeprowadzi firmę przez okres transformacji właścicielskiej  tak, aby mogła przetrwać i zachować kontrakty.

Wprawdzie można dziś dziedziczyć przedsiębiorstwo, jednak, jego niezakłócone kontynuowanie jest trudne i stwarza wiele perturbacji. Wraz ze śmiercią przedsiębiorcy wygasają różne instytucje stanowiące komponent konieczny dla prawidłowego funkcjonowania działalności gospodarczej, tj. wszelkie  umowy o pracę, decyzje administracyjne (koncesje, zezwolenie, licencje, tracą ważność NIP, REGON), umowy cywilno – prawne, rozwiązaniu ulegają umowy leasingowe, a przedmiot leasingu jest sprzedawany, kredyty stawiane są przez bank w stan natychmiastowej wymagalności, wygasają pełnomocnictwa, nie ma możliwości kontynuacji rozliczeń podatkowych, pojawia się problem z dostępem do kont bankowych, ograniczone są możliwości posługiwania się firmą, ale ponadto często spadkobiercy zmagają się z problemami wynikającymi ze wzajemnych stosunków pomiędzy nimi, które nie zawsze są dobre, a w tym przypadku stanowią niezbędny element dla podejmowania kluczowych decyzji. Zakończenie działalności gospodarczej w związku ze śmiercią przedsiębiorcy może oznaczać również konieczność zwrócenia dotacji unijnych. 

Przedsiębiorcy, próbując zabezpieczyć ciągłość procesów biznesowych podejmują działania zapobiegawcze poprzez niedopuszczenie do utraty majątku oraz plany pozwalające na jak najszybsze jego odtworzenie. Podejmują zarówno czynności o charakterze prawnym, jak i biznesowym, formułując plan sukcesji, zabezpieczając płynność finansową firmy, zabezpieczając system informatyczny.

Przedsiębiorcy stosują np.

– tzw. konstytucję rodzinną, czyli stopniowo wprowadzają potencjalnego spadkobiercę w działalność firmy, np. na zasadzie rozszerzania jego kompetencji kosztem uprawnień właścicielskich,

– Zapis zwykły i zapis windykacyjny w testamencie,

– Sprzedaż lub darowiznę przedsiębiorstwa,

– Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę handlową lub wniesienie aportem przedsiębiorstwa do wcześniej założonej spółki kapitałowej.

Żadne z dotychczas możliwych rozwiązań jednak nie umożliwia zupełnej i niezakłóconej kontynuacji dla ewidencjonowanej działalności gospodarczej, tak, by sukcesja mogła odbyć się bez uszczerbku dla firmy oraz jej spadkobierców, dlatego możliwość skorzystania z instytucji zarządu sukcesyjnego będzie dla spadkobierców znacznym ułatwieniem. Podkreślić jednak należy, iż świadomość istnienia zarządu sukcesyjnego nie powinna zastępować przedsiębiorcom planowania sukcesyjnego.

Informacje zawarte w tym materiale nie stanowią porady prawnej. Osoby zainteresowane uzyskaniem porady prawnej lub bardziej szczegółowych informacji na omawiany temat prosimy o bezpośredni kontakt z naszą Kancelarią.

O nas

Jesteśmy dynamicznie rozwijającą się kancelarią radców prawnych wyspecjalizowaną w zakresie pełnej i kompleksowej obsługi prawnej podmiotów gospodarczych polskich i zagranicznych.

Kliknij i dowiedz się więcej
Agnieszka Radniecka
Agnieszka Radniecka
radca prawny
+48 600 150 659
Marta Sawicka
Marta Sawicka
radca prawny
+48 609 732 952
Przewiń do góry