Przewiń do aktualności

Czyny nieuczciwej konkurencji – gdy działalność naszych konkurentów zagraża naszym interesom

27.11.2020 - Agnieszka Radniecka

„Najbardziej obiecującym środkiem do osiągnięcia i zapewnienia każdemu dobrobytu jest konkurencja. Tylko ona prowadzi do tego, że postęp gospodarczy umożliwia osiąganie korzyści wszystkim ludziom, szczególnie jako konsumentom, a ponadto konkurencja eliminuje wszystkie przywileje, które nie wynikają bezpośrednio z wyższej produktywności pracy. Droga poprzez konkurencję prowadzi w najlepszym tego słowa znaczeniu do socjalizacji postępu i zysków, a do tego jeszcze wspiera indywidualną przedsiębiorczość.” Ludwig Erhard „Dobrobyt dla wszystkich”

Konkurencja jest nam niezbędna, jednak by miała swoje pozytywne działanie, zarówno dla całego społeczeństwa, jak i dla poszczególnych przedsiębiorców czy konsumentów, musi być uczciwa.

Rodzaje działań (czynów) uznawanych za nieuczciwe określono w ustawie z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1913) (art. 3).

Czynem nieuczciwej konkurencji jest każde działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta.

To, co jest sprzeczne z prawem, raczej nie sprawia trudności w ocenie. Jednak powstaje pytanie, jakie działania będą sprzeczne z dobrymi obyczajami i o jakie obyczaje chodzi?

W wyżej wymienionej definicji czynu nieuczciwej konkurencji nie chodzi o przestrzeganie dobrych obyczajów „w ogóle”, lecz o zachowanie przedsiębiorców w działalności gospodarczej. Kryterium nie powinny więc stanowić poglądy uczciwego przeciętnego człowieka, ale oceny zorientowane na zapewnienie niezakłóconego funkcjonowania konkurencji, poprzez rzetelne i niezafałszowane współzawodnictwo jakością, ceną i innymi pożądanymi przez klientów cechami oferowanych towarów lub usług. Konkurencja powinna być „przejrzysta”, czytelna dla przedsiębiorców i klientów a wyniki jej niezafałszowane. Kryteria oceny zachowań w obrocie powinny być racjonalne i pozwalać uczestnikom obrotu gospodarczego orientować się, jakie postępowanie jest dozwolone a jakie zabronione.  J. Szwaja (red.), Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Komentarz. Wyd. 4, Warszawa 2016

Wyżej wskazana definicja czynu nieuczciwej konkurencji to tak zwana klauzula generalna, która w oparciu o ogólne, dosyć uznaniowe wytyczne, pozwala sądowi uznać za czyn nieuczciwej konkurencji również takie zachowanie, które nie jest wymienione jako nazwany czyn nieuczciwej konkurencji. Praktyka dowodzi niestety, iż pomysłowość nieuczciwych konkurentów nie ma granic, stąd nie było możliwe wymienienie w ustawie wszystkich możliwych zachowań, które stanowią nieuczciwą konkurencję.

Wyżej wymieniona ustawa wskazuje przykłady czynów nieuczciwej konkurencji, nie jest to jednak katalog zamknięty.

Przykłady czynów nieuczciwej konkurencji

  • wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa,
  • fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego towarów albo usług,
  • wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług,
  • naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa,
  • przejmowanie pracowników lub klientów,
  • nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy,
  • naśladownictwo produktów,
  • pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie,
  • utrudnianie dostępu do rynku,
  • przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną, a także
  • nieuczciwa lub zakazana reklama,
  • organizowanie systemu sprzedaży lawinowej,
  • prowadzenie lub organizowanie działalności w systemie konsorcyjnym,
  • nieuzasadnione wydłużanie terminów zapłaty za dostarczane towary lub wykonane usługi.

Gdy interes przedsiębiorcy jest zagrożony lub gdy już doszło do jego naruszenia, trzeba się bronić.

Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji przewiduje katalog roszczeń cywilnoprawnych dla przedsiębiorcy, na którego szkodę dopuszczono się czynu nieuczciwej konkurencji.

Przedsiębiorca, którego interes został zagrożony lub naruszony, ma roszczenia o:

  1. Zaniechanie niedozwolonych działań
  2. Usunięcie skutków niedozwolonych działań
  3. Złożenie oświadczenia
  4. Naprawienie wyrządzonej szkody
  5. Wydanie bezpodstawnie uzyskanych korzyści
  6. Zasądzenie odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego – jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony.
  7. Orzeczenie przez sąd zniszczenia wyrobów, ich opakowań, materiałów reklamowych i innych przedmiotów bezpośrednio związanych z popełnieniem czynu nieuczciwej konkurencji lub zaliczenie na poczet odszkodowania. Sąd może równie orzec w inny sposób w tej kwestii.

W odniesieniu do naruszenia tajemnicy przedsiębiorstwa, pokrzywdzonemu przysługuje jeszcze kilka dodatkowych roszczeń.

W niektórych sytuacjach sprawca ponosi również odpowiedzialność karną za dopuszczenie się czynu nieuczciwej konkurencji.

Znajomość zasad uczciwej konkurencji jest w dzisiejszych czasach kluczowa dla prowadzenia każdej działalności gospodarczej, zarówno by chronić i rozwijać swój biznes, jak i po to, by nie narażać się na roszczenia innych przedsiębiorców.

Niezależnie od tego na jakiej pozycji jest przedsiębiorca, tzn. czy to interesy danego przedsiębiorcy są zagrożone, czy też przedsiębiorca zamierza podjąć działania, które mogą zagrozić jego konkurentowi, warto by zwrócił się on do specjalisty, który przeanalizuje dany stan faktyczny i pomoże podjąć kroki by zachować uczciwą konkurencję.

(Informacje zawarte w tym materiale nie stanowią porady prawnej. Osoby zainteresowane uzyskaniem porady prawnej lub bardziej szczegółowych informacji na omawiany temat prosimy o bezpośredni kontakt z naszą Kancelarią.)

O nas

Jesteśmy dynamicznie rozwijającą się kancelarią radców prawnych wyspecjalizowaną w zakresie pełnej i kompleksowej obsługi prawnej podmiotów gospodarczych polskich i zagranicznych.

Kliknij i dowiedz się więcej
Agnieszka Radniecka
Agnieszka Radniecka
radca prawny
+48 600 150 659
Marta Sawicka
Marta Sawicka
radca prawny
+48 609 732 952
Przewiń do góry